तीर्थक्षेत्र
tirthaksetra-lenyadri
|| तीर्थक्षेत्र ||
लेण्याद्री स्थित श्री गिरिजात्मज गणपती, अष्टविनायकांपैकी सहावा गणपती आहे. हा ऐतिहासिक गणपती मंदिर किल्ले शिवनेरीच्या अगदी जवळ असलेल्या जुन्नर तालुक्यातील प्राचीन लेण्यांच्या परिसरात व कुकडी नदीच्या आसपासच्या डोंगरावर स्थित आहे. लेण्याद्रीच्या श्री गिरिजात्मज गणेश मंदिराची वैशिष्ट्ये आणि महत्त्व अनन्यसाधारण आहे.
लेण्याद्री येथे गणपतीची मूर्ती स्वयंभू असून ती दगडामध्ये कोरलेली आहे. मंदिराच्या परिसरात खडकांमध्ये केलेल्या कोरीवकामामुळे आणि खोदकामामुळे ते एक अद्वितीय धार्मिक स्थळ बनले आहे.
पेशव्यांच्या काळात या मंदिराचा जीर्णोद्धार करण्यात आला होता, ज्यामुळे मंदिराला एक खास ऐतिहासिक आणि वास्तुशास्त्रीय महत्त्व प्राप्त झाले आहे.
मंदिराच्या आत, दगडी खांबांच्या चारही बाजूला वाघ, सिंह आणि हत्ती यांचे सुंदर नक्षीकाम केलेले आहे, जे स्थानिक शिल्पकलेचे उत्कृष्ट उदाहरण आहे.
मंदिरात प्रवेश करण्यासाठी, भक्तांना डोंगरावर सुमारे ४०० पायऱ्या चढण्याची गरज असते, ज्यामुळे मंदिराची पवित्रता आणि श्रद्धा अधिक दृढ केली जाते.
लेण्याद्रीचा श्री गिरिजात्मज गणपती जुन्नरपासून सुमारे ७ किलोमीटर दूर स्थित आहे, तर पुण्यापासून हे ठिकाण सुमारे ९७ किलोमीटर अंतरावर आहे. हे स्थान भक्तांसाठी एक भक्तिपंथी अन्वेषणाचे आणि धार्मिक शांततेचे केंद्र आहे.