sri-kshetra-jawahar-dwip-butcher-ayaland
|| तीर्थक्षेत्र ||
जवाहर (बुचर आयलंड) – दत्तमंदिर आणि जरीमरी आई मंदिर-
मुंबईच्या पूर्वेकडील समुद्रात स्थित जवाहर नावाचे बेट, ज्याला पूर्वी बुचर आयलंड म्हणून ओळखले जात होते, हे पोर्ट ट्रस्टच्या मालकीचे आहे. या बेटाच्या समोरच प्रसिद्ध घारापुरी स्थित आहे. १८५७ साली, इंग्रजांनी एका राणीला – बाकाबाई यांना – या बेटावर रहाण्यासाठी ठेवले होते. त्या काळात, इंग्रज अधिकाऱ्याच्या खाडीत बाकाबाई नियमितपणे जरीमरीची पूजा करत असत. तिच्या आस-पास भक्तांचा जमाव वाढू लागला.
भारताच्या स्वातंत्र्यानंतर, या बेटावर नाविक दलाची ताबेदारी आली. औद्योगिक विकासामुळे लोकांची ये-जा वाढली आणि जरीमरी आईच्या एका लहानसे मंदिराचे निर्माण झाले. पण जरीमरी आईने तेथे जाण्यास नकार दिला. १९५५ मध्ये, विश्वस्तांनी दत्तात्रेयांची प्रतिष्ठा करण्याचे ठरवले आणि दत्तमंदिर उभारले. येथे संगमरवरी दत्तमूर्ती आणून प्राणप्रतिष्ठा केली आणि दत्तजयंतीचा उत्सव सुरू केला.
स्थान: मुंबईच्या पूर्वेस, जवाहर बेट (पूर्वी बुचर आयलंड म्हणून ओळखले जाते)
सत्पुरुष: बाकाबाई, जरीमरी आई
विशेष: दत्तमंदिर, जरीमरी आई मंदिर
कालानुसार, या स्थानाचे महत्त्व वाढले आणि गुळवणी महाराज, तराणेकर महाराज, दत्तमहाराज कवीश्वर, गगनगिरी महाराज यांसारख्या संतांनी या स्थळी भेटी दिल्या. येथे सकाळी आणि संध्याकाळी नियमित आरती, गुरुवारी सामुदायिक भजन, पौर्णिमेच्या दिवशी रुद्राभिषेक आणि दरवर्षी भंडारा-प्रसाद यांचे आयोजन केले जाते. भाविकांनी या स्थानाला दान देऊन त्याचे महत्त्व वाढवले आहे. १९८३ मध्ये, जरीमरी आई व दत्तात्रेय यांच्या दोन सुंदर मंदिरे तयार झाली आणि मंदिराजवळ सोनचाफा आणि पारिजातकाच्या फुलांनी, तसेच आंब्याच्या वृक्षांनी मंदिराची शोभा वाढवली. हे स्थान भाविकांना आनंद आणि संतोष प्रदान करणारे आहे.
