तीर्थक्षेत्र

प्रत्येक वर्षी श्रावण महिन्यात नागपंचमीच्या दिवशी हरंगुळ, ता. गंगाखेड, जिल्हा परभणी येथे भर्तृहरि महाराजांच्या मंदिरात मोठी यात्रा आयोजित केली जाते. भर्तरीनाथ हे नवनाथांपैकी एक प्रमुख आहेत, आणि नागपंचमीला या यात्रेचे आयोजन होणे हे त्याचे एक विशेष वैशिष्ट्य आहे.

हरंगुळच्या मंदिरात एक समुद्रामध्ये असलेली समाधी आहे, जी विशेषतः भस्मा दर्शवते. नागपंचमीच्या दिवशी, समाधीवर प्रत्येक वर्षी एक नागाचे वारूळ तयार होते, हे देखील एक अद्वितीय दृश्य आहे.

श्रावण महिन्यातील शुद्ध चतुर्थीच्या दिवशी संध्याकाळी, मंदिरात एक भांड्यात दूध ठेवले जाते आणि मंदिर बंद केले जाते. पुढच्या दिवशी, म्हणजेच पंचमीला, गावातील लोक मंत्रपठण करून एकत्र येतात आणि नगर प्रदक्षिणा व रथोत्सवाची तयारी करतात. रथोत्सव सकाळी अकरा वाजेपर्यंत चालतो.

shri-kshetra-harangul-bharatrinath-maharaj

या कार्यक्रमानंतर, मंदिर उघडले जाते आणि त्या वेळी एक अद्वितीय दृश्य उलगडते; नागदेवता समाधीतून बाहेर येतात, भांड्यातील दूध पितात आणि परत समाधीत जातात. यानंतर, गावातील लोक बाळाच्या पूजा करून अर्थी तयार करतात.

आरती झाल्यावर सर्व भाविकांना दर्शन घेण्यासाठी परवानगी दिली जाते. नागपंचमीच्या दिवशी रात्री १२ वाजेपर्यंत हा दर्शन सोहळा सुरू राहतो. येथील लोकांची श्रद्धा आहे की, कलियुगामध्ये नवनाथांची सेवा केली असता मनोकामना पूर्ण होतात. ग्रामपंचायतीने याबाबतची माहिती दिली आहे की, सर्व भक्तांनी वर्षातून एकदा नागपंचमीच्या दिवशी हरंगुळमध्ये जाऊन दर्शन घ्यावे. या धार्मिक सोहळ्याचा लाभ सर्वांनी घेणे आवश्यक आहे.