sant-vamanbhau-charitra
संत वामनभाऊ
संत वामनभाऊ महाराज (जन्म – १ जानेवारी, इ.स. १८९१, मृत्यू – २४ जानेवारी, इ.स. १९७६) हे महाराष्ट्रातील एक महत्त्वाचे संत व कीर्तनकार होते. त्यांचे जीवन वारकरी सांप्रदायाला समर्पित होते आणि ते एक महान साक्षात्कारी संत मानले जातात. त्यांनी समाजातील विविध जातींमध्ये चांगले विचार आणि अध्यात्मिक शिक्षण प्रसारित केले. त्यांच्या शिकवणीने लोकांना एकमेकांशी सुसंवाद साधण्यास आणि अंधश्रद्धा, चुकीच्या परंपरा नष्ट करण्यास प्रवृत्त केले. त्यांचे शिष्य व भक्त आजही गहिनीनाथ गडावर त्यांची पुण्यतिथी साजरी करण्यासाठी हजेरी लावतात, आणि येथे दरवर्षी लाखो भक्तांची उपस्थिति असते.
संत वामनभाऊंच्या जन्माच्या गोष्टीही अतिशय प्रभावी आहेत. त्यांचा जन्म बीड जिल्ह्यातील फुलसांगवी येथे १८९१ साली झाला. त्यांच्या माता-पिता पुण्यवान होते. त्यांच्या वडिलांचे नाव तोलाजी आणि आईचे नाव राहीबाई होते. भाऊंच्या जन्मानंतर काहीच दिवसांत त्यांच्या आईचे निधन झाले. मात्र, त्यांच्या आजीनेच त्यांचे पालनपोषण केले. भाऊंच्या जन्मानंतरच्या परिस्थितीने त्यांचे जीवन वेगळे वळण घेतले.
संत वामनभाऊंचे जीवन समर्पण व त्यागाचा आदर्श आहे. त्यांनी आपल्या जीवनाचा मुख्य उद्देश भक्तिरूपी सेवा मानला. गहिनीनाथ गडावर त्यांचे कार्य सुरू झाले आणि ते श्री क्षेत्र गहिनीनाथ गडावर यादवबाबा यांचे उत्तराधिकारी म्हणून कार्यरत झाले. त्यांची वाणी अत्यंत प्रभावी होती आणि त्यांचे शब्द सत्य ठरले.
त्यांच्या जीवनातील एक अत्यंत प्रसिद्ध प्रसंग असा होता की, एकदा काही चोर गहिनीनाथ गडावर चोरी करण्यासाठी आले होते. रात्रीच्या वेळी भाऊंना काही संशयास्पद हालचाली दिसल्या आणि त्यांनी त्यांचे शिष्यांना त्या चोरांचा मागोवा घेण्याचे निर्देश दिले. चोरांनी स्वीकारले की ते उपाशी होते, म्हणून चोरी करण्यासाठी आले होते. भाऊंना त्यांच्यावर दया आली आणि त्यांनी त्या चोरांना जेवण दिले. तसेच, सकाळी प्रत्येक चोराला त्याच्या घरापर्यंत धान्य घेऊन परत जाण्याची परवानगी दिली. या कृपेने त्या चोरांचा हृदय बदलला आणि त्यांनी चोरी सोडून, भाऊंच्या मार्गावर चालण्याचा निर्धार केला.
संत वामनभाऊंच्या शिकवणीतून मिळालेल्या उपदेशाने अनगिनत लोकांचे जीवन बदलले. त्यांचे जीवन एक प्रेरणा आहे आणि त्यांचे कार्य सदैव आपल्याला मार्गदर्शन करत राहील.