|| संत रामदास ||



sant-ramdass-sartha-abhang

संत समर्थ रामदास स्वामी हे महाराष्ट्रातील एक थोर संत, भक्तीमार्गाचे प्रचारक, आणि समाजसुधारक होते. त्यांनी समाजातील दुर्बल आणि अंधश्रद्धांनी ग्रस्त लोकांना जागृत करण्यासाठी आणि राष्ट्राची आध्यात्मिक उन्नती साधण्यासाठी योगदान दिले.

रामदास स्वामींनी भक्तिरसात न्हालेली पण वीररसात निपजलेली शिकवण दिली. त्यांचा मुख्य संदेश म्हणजे भगवंताच्या भक्तीत लीन होत समाजसेवा आणि राष्ट्रनिर्माण करणे.

रामदास स्वामींची लेखणी सशक्त होती. दासबोध आणि मनाचे श्लोक हे त्यांच्या अमर साहित्यकृती आहेत. दासबोधामध्ये त्यांनी आदर्श जीवन कसे जगावे, धर्माचे पालन कसे करावे, याचे मार्गदर्शन दिले. तर मनाचे श्लोक हे आत्मबल वाढवण्यासाठी आणि मानसिक दृढतेसाठी प्रेरणादायी आहेत. या दोन्ही ग्रंथांमध्ये त्यांच्या विचारांचे सामर्थ्य आणि तत्वज्ञान प्रकट होते.

रामदास स्वामी हे छत्रपती शिवाजी महाराजांचे गुरु मानले जातात. त्यांच्या शिकवणीने शिवरायांना राष्ट्रनिर्माण आणि स्वराज्य स्थापनेसाठी महत्त्वपूर्ण प्रेरणा मिळाली. रामदास स्वामींनी शिवाजी महाराजांना “राज्य हा ईश्वराचा आशीर्वाद आहे” असा संदेश दिला, ज्यामुळे राज्यकारभाराची नीतीमार्गे उभारणी झाली.

रामदास स्वामींचे खरे नाव नारायण सूर्याजी ठोस्पटकर होते. त्यांचा जन्म १६०८ साली मराठवाड्यातील जांब गावी झाला. लहानपणापासूनच त्यांनी धार्मिकता, भक्ती, आणि साधनेत रुची घेतली. त्यांनी अत्यंत कठोर तपश्चर्या केली आणि महाराष्ट्रभर फिरून भक्तिसंप्रदाय स्थापन केला. रामदास स्वामींनी महाराष्ट्रातील अनेक मारुती मंदिरांची स्थापना केली, ज्यातून शारीरिक आणि मानसिक सामर्थ्याचा संदेश दिला.