raghaveshwar-shivmandir-kumbhari
|| तीर्थक्षेत्र ||
शिळेतून बनवले गेलेले आहे, आणि त्यावर अप्रतिम कलाकुसर करण्यात आली आहे. या मंदिराची खासियत म्हणजे मंदिराचे वितान (सिलिंग), जे अतिशय सुंदर आणि आकर्षक शिल्पांनी सजवलेले आहे.
गोदावरी नदीच्या किनाऱ्यावर वसलेले हे मंदिर नदीच्या पाण्याच्या पातळीपेक्षा जवळपास पंचवीस फूट उंचीवर आहे. मंदिराचे मुख्य प्रवेशद्वार उत्तरेकडे असून, पश्चिमेकडेही एक प्रवेशद्वार आहे. या मंदिराचा सभामंडप पस्तीस फूटांचा आहे, ज्यात बारा खांब आहेत.
या खांबांवर विविध धार्मिक प्रसंगांचे व देवदेवतांचे शिल्पांकन अत्यंत नाजूकपणे कोरलेले आहे. मंदिराच्या गाभाऱ्यात पवित्र शिवलिंग विराजमान आहे, ज्याला भाविकांनी मोठी श्रद्धा आहे.
मंदिराच्या बाह्यभागात देवकोष्टकांमध्ये नवग्रहांच्या मूर्ती कोरलेल्या आहेत, ज्यामुळे मंदिराला आणखी धार्मिक महत्त्व प्राप्त झाले आहे. प्रसिद्ध इतिहासकार बाबासाहेब पुरंदरे यांच्या मते, पेशव्यांच्या फौजा पुण्याहून ग्वाल्हेरला जात असताना या मार्गावर प्रवास करीत आणि तेव्हा राघवेश्वर मंदिराजवळ काही काळ विश्रांती घेत असत.
पुरंदरे यांनी स्वतः या मंदिराची पाहणी केलेली आहे आणि मंदिराच्या वास्तुकलेचे कौतुक केले आहे.
गोदावरीच्या पुरामुळे वारंवार पाण्यात बुडलेल्या या मंदिराने अनेक संकटांना सामोरे जाऊनही आपली भक्कम रचना टिकवून ठेवली आहे. आजही हे मंदिर एक धार्मिक, ऐतिहासिक, आणि स्थापत्यकलेचा उत्तम नमुना म्हणून ओळखले जाते, ज्यामुळे अनेक भाविक आणि पर्यटक येथे भेट देतात.