palana
पाळणा
पाळणा हा एक अत्यंत धार्मिक आणि सांस्कृतिक महत्व असलेला हिंदू परंपरेतील उत्सव आहे, जो देवतेच्या किंवा संताच्या बाल्यावस्थेतील कर्तृत्वाची पूजा करण्याचा एक विशेष मार्ग आहे. पाळणा शब्दाचा अर्थ “पाळण्याचे वस्त्र” किंवा “पाळण्याच्या आच्छादन” असा घेतला जातो, कारण यामध्ये संबंधित देवतेच्या मूर्तीला पाळण्यात ठेवून तिची पूजा केली जाते. यामध्ये देवतेच्या लहानपणाच्या घटनांचे स्मरण केले जाते, तसेच त्या देवतेच्या जीवनातील विविध महत्वाच्या प्रसंगांची पूजा केली जाते.
हिंदू धर्मात विविध देवतांचे पाळणे साजरे केले जातात. उदाहरणार्थ, श्रीराम पाळणा, गणपती पाळणा, शिव पाळणा, विष्णू पाळणा इत्यादी. प्रत्येक पाळण्यामध्ये त्या देवतेच्या बाल्यावस्थेतील कर्तृत्व, गुण व कार्य यांचा महिमा केलेला असतो. यावेळी भक्तजन त्या देवतेच्या मूर्तीला पाळण्यात ठेवून विविध पूजा विधी, भजन, कीर्तन आणि गजर करत त्याच्या आशीर्वादाची प्रार्थना करतात.
पाळण्याचे धार्मिक महत्व:
पाळणा हा एक आध्यात्मिक आणि भक्तिपंथी अनुभव आहे. ह्या उत्सवाद्वारे भक्त देवतेच्या जीवनातील योग्यतेचे, शौर्याचे आणि धर्मनिष्ठतेचे आदर्श स्वीकारतात. पाळणा केल्याने भक्ताचे हृदय शुद्ध होते, तसेच त्याला जीवनाच्या अडचणींवर मात करण्यासाठी देवाची कृपा मिळते.
