lekh
लेख म्हणजे मराठी साहित्यातील एक महत्त्वाची साहित्यप्रकार आहे, जी माहिती, विचार, भावना किंवा अनुभव यांना शब्दबद्ध करून वाचकांपर्यंत पोहोचवते. लेख हे गद्य स्वरूपातील असतात आणि त्यांचा उद्देश वाचकांना प्रबोधन, मनोरंजन किंवा माहिती देणे असतो. मराठी साहित्यात लेखांचा उपयोग विविध विषयांवर आपले मत मांडण्यासाठी, सामाजिक प्रश्नांवर चर्चा करण्यासाठी किंवा सांस्कृतिक मूल्यांचे जतन करण्यासाठी केला जातो.

मराठीतील लेख वेगवेगळ्या प्रकारचे असू शकतात, जसे की वैचारिक लेख, समीक्षात्मक लेख, व्यक्तिचित्रण, प्रवासवर्णन, आत्मचरित्रात्मक लेख किंवा सामाजिक भाष्य करणारे लेख. प्रत्येक लेखाचा स्वतःचा स्वर आणि शैली असते. उदाहरणार्थ, वैचारिक लेखात लेखक आपले तर्कसंगत विचार मांडतो, तर प्रवासवर्णनात्मक लेखात लेखक आपल्या प्रवासातील अनुभव आणि स्थळांचे वर्णन रंजकपणे करतो.
लेखांचे वैशिष्ट्य म्हणजे त्यांची लवचिकता. लेख कोणत्याही विषयावर लिहिता येतो – मग तो पर्यावरण, शिक्षण, संस्कृती, राजकारण किंवा व्यक्तिगत अनुभव असो. मराठी लेखकांनी, जसे की पु. ल. देशपांडे, कुसुमाग्रज किंवा व. पु. काळे यांनी, आपल्या लेखांमधून मराठी साहित्याला वैविध्यपूर्ण आणि समृद्ध केले आहे. त्यांच्या लेखनातून विनोद, संवेदनशीलता आणि सामाजिक जाणीव यांचा संगम दिसतो.