gurupushyamrut-yog
|| सण – गुरुपुष्यामृत योग ||
गुरुपुष्यामृत योग: शुभता आणि यशाचा दैवी योग
गुरुपुष्यामृत योग हा हिंदू ज्योतिषशास्त्रातील एक अत्यंत शुभ आणि दुर्मीळ योग आहे, जो आपण दिनदर्शिकेत नेहमी पाहतो, परंतु त्याचे खरे महत्त्व आणि उपयोग याबद्दल आपल्याला पूर्ण माहिती नसते. हा योग वर्षात क्वचितच येतो, आणि जेव्हा गुरुवार आणि पुष्य नक्षत्र एकत्र येतात, तेव्हा हा विशेष योग निर्माण होतो.

पुष्य नक्षत्राला नक्षत्रांचा राजा मानले जाते, आणि त्याचा स्वामी ग्रह गुरु (बृहस्पती) आहे, जो ज्ञान, समृद्धी आणि शुभतेचा कारक आहे. या योगाला अमृत योग असेही म्हटले जाते, कारण यामुळे केलेली कोणतीही शुभ कार्ये यशस्वी होतात आणि दीर्घकाळ टिकतात.
या लेखात आपण गुरुपुष्यामृत योगाचे महत्त्व, त्यामागील मान्यता आणि या दिवशी करता येणारी कार्ये याबद्दल सविस्तर जाणून घेऊया.
गुरुपुष्यामृत योग म्हणजे काय?
गुरुपुष्यामृत योग हा गुरुवार आणि पुष्य नक्षत्राच्या संयोगाने निर्माण होणारा एक शुभ मुहूर्त आहे. पुष्य नक्षत्र हे 27 नक्षत्रांपैकी आठवे नक्षत्र आहे, आणि ते कर्क राशीत असते. या नक्षत्राला वैदिक ज्योतिषात अत्यंत मंगलमय आणि कल्याणकारी मानले जाते.
पुष्य या शब्दाचा अर्थ आहे “पोषण करणारा” किंवा “शक्ती देणारा”. प्राचीन काळात या नक्षत्राला तिष्य असेही म्हटले जायचे, ज्याचा अर्थ आहे “शुभ”, “सुंदर” आणि “संपदा देणारा”. या नक्षत्राचे प्रतीक आहे गायीचे स्तन, जे पौष्टिकता आणि अमृततुल्य ऊर्जेचे प्रतीक आहे. पुष्य नक्षत्रात तीन तारे दिसतात, जे बाणाच्या आकारात दिसतात, आणि यातील वरचा तारा पुष्य क्रांतीवर येतो.
गुरुवार हा बृहस्पती ग्रहाचा दिवस आहे, आणि बृहस्पती हा ज्ञान, समृद्धी आणि धर्म यांचा कारक ग्रह आहे. जेव्हा गुरुवार आणि पुष्य नक्षत्र एकत्र येतात, तेव्हा हा योग अत्यंत शक्तिशाली बनतो, आणि याला गुरुपुष्यामृत योग असे संबोधले जाते. हा योग जप, तप, पूजा, साधना आणि नवीन कार्यांच्या प्रारंभासाठी अत्यंत फलदायी मानला जातो.
गुरुपुष्यामृत योगाचे आध्यात्मिक आणि व्यावहारिक महत्त्व
गुरुपुष्यामृत योग हा केवळ आध्यात्मिकच नाही, तर व्यावहारिक दृष्ट्याही महत्त्वाचा आहे. या योगादरम्यान केलेली कोणतीही क्रिया दीर्घकाळ टिकते आणि यशस्वी होते, अशी श्रद्धा आहे. खालील काही कारणांमुळे हा योग विशेष मानला जातो:
- आध्यात्मिक उन्नती: या दिवशी केलेले जप, तप, ध्यान, पूजा आणि दान यांचे फळ अनेक पटींनी वाढते. साधकांसाठी हा योग मंत्र सिद्धी, यंत्र सिद्धी आणि तंत्र सिद्धीसाठी आदर्श आहे. महालक्ष्मी, विष्णू, गुरु बृहस्पती किंवा कुलदेवतेची पूजा या दिवशी केल्यास दैवी कृपा प्राप्त होते.
- यशाची हमी: जर तुम्हाला नोकरी, व्यवसाय, शिक्षण किंवा घरगुती कार्यात सातत्याने अपयश येत असेल, तर या योगादरम्यान शुभ संकल्प आणि पूजा केल्यास अडथळे दूर होतात आणि यश प्राप्त होते.
- नवीन सुरुवात: हा योग नवीन कार्य सुरू करण्यासाठी अत्यंत शुभ आहे. सोने-चांदी खरेदी, वाहन खरेदी, घराचे बांधकाम, नवीन व्यवसाय किंवा लग्नाचा बस्ता फाडणे यांसारखी कार्ये या दिवशी केल्यास यशस्वी होतात.
- लक्ष्मी कृपेचा लाभ: गुरुपुष्यामृत योगात महालक्ष्मी आणि कुबेर यांची पूजा केल्यास धन-संपत्ती आणि समृद्धी प्राप्त होते. या दिवशी लक्ष्मी मंत्रांचा जप आणि हवन केल्यास आर्थिक स्थैर्य मिळते.
- संकटमुक्ती: जर तुम्हाला जीवनात अशुभता, संकटे किंवा ग्रहदोष जाणवत असतील, तर या योगादरम्यान उपाय आणि पूजा केल्यास नकारात्मक प्रभाव कमी होतात.
गुरुपुष्यामृत योगात काय करावे?
गुरुपुष्यामृत योग हा सामान्य माणसापासून ते साधकांपर्यंत सर्वांसाठी लाभदायक आहे. या दिवशी खालील कार्ये करावीत:
- पूजा आणि अर्चना:
- सकाळी स्नान करून स्वच्छ वस्त्र परिधान करावे.
- घरातील मंदिरात महालक्ष्मी, विष्णू, गणपती किंवा कुलदेवता यांची पूजा करावी.
- गुरु मंत्र (“ॐ ग्रां ग्रीं ग्रौं सः गुरवे नमः”) किंवा लक्ष्मी मंत्र (“ॐ श्रीं ह्रीं श्रीं कमले कमलालये प्रसीद प्रसीद”) यांचा जप करावा.
- फुले, धूप, दीप, नैवेद्य आणि तांबूल अर्पण करावे.
- दान आणि धर्म:
- गरजूंना अन्न, वस्त्र, पैसे किंवा पुस्तके दान करावी.
- गायीला गूळ आणि चारा खाऊ घालावा, कारण पुष्य नक्षत्र गायीशी संबंधित आहे.
- गुरुजनांना आदर देऊन त्यांचा आशीर्वाद घ्यावा.
- शुभ कार्ये:
- सोने-चांदी खरेदी: या दिवशी खरेदी केलेले सोने समृद्धी वाढवते, अशी मान्यता आहे.
- नवीन व्यवसाय: दुकान, कारखाना किंवा ऑनलाइन व्यवसाय सुरू करण्यासाठी हा योग उत्तम आहे.
- वाहन किंवा मालमत्ता: घर, जमीन किंवा वाहन खरेदी यशस्वी होते.
- शिक्षण: नवीन अभ्यास किंवा कोर्स सुरू करण्यासाठी हा योग शुभ आहे.
- साधना आणि संकल्प:
- साधकांनी या दिवशी मंत्र सिद्धी, यंत्र पूजा किंवा हवन करावे.
- एखाद्या कार्यासाठी संकल्प करावा, जसे की आर्थिक स्थैर्य, नोकरी किंवा संकटमुक्ती.
- ध्यान आणि योग यामुळे मन शांत आणि केंद्रित होते.
गुरुपुष्यामृत योगात काय टाळावे?
- विवाह: पुष्य नक्षत्र विवाहासाठी वर्ज्य मानले जाते, त्यामुळे या योगात लग्न करू नये.
- नकारात्मक विचार: या शुभ दिवशी राग, मत्सर किंवा वाद टाळावेत.
- अपवित्रता: अन्न, वस्त्र आणि मन स्वच्छ ठेवावे.
पुष्य नक्षत्राची खासियत
पुष्य नक्षत्राला ज्योतिषात कल्याणकारी आणि पौष्टिक मानले जाते. याचा अर्थ आहे “फुलणारा” किंवा “वृद्धी करणारा”. या नक्षत्रात जन्मलेल्या व्यक्ती सौम्य, धार्मिक आणि यशस्वी असतात, असे मानले जाते. पुष्य नक्षत्राचे प्रतीक असलेले गायीचे स्तन हे जीवनाला पोषण देणाऱ्या दूधाचे प्रतीक आहे, जे शारीरिक आणि मानसिक शांती प्रदान करते.
ऋग्वेदात पुष्यला तिष्य म्हणून संबोधले आहे, ज्याचा अर्थ आहे “मंगलमय तारा”. या नक्षत्रात तीन तारे दिसतात, जे बाणाच्या आकारात दिसतात, आणि यामुळे याला आध्यात्मिक शक्तीचे प्रतीक मानले जाते.
गुरुपुष्यामृत योगाची पौराणिक मान्यता
पौराणिक कथेनुसार, गुरुपुष्यामृत योग हा बृहस्पती आणि पुष्य नक्षत्र यांच्या दैवी संयोगाचा परिणाम आहे. असे मानले जाते की, या दिवशी देवी लक्ष्मी आणि विष्णू यांची कृपा सहज प्राप्त होते. साधक आणि विद्वान या योगात लक्ष्मी साधना, विष्णु सहस्रनाम किंवा गुरु स्तोत्र यांचे पठण करतात. या योगात केलेली पूजा आणि संकल्प यामुळे व्यक्तीच्या जीवनातील अडथळे दूर होतात, आणि त्याला यश, समृद्धी आणि शांती प्राप्त होते.
गुरुपुष्यामृत योगाचा संदेश
गुरुपुष्यामृत योग हा आपल्याला श्रद्धा, मेहनत आणि शुभ संकल्पाची प्रेरणा देतो. हा योग आपल्याला सांगतो की, योग्य वेळी आणि शुद्ध मनाने केलेली कार्ये नेहमीच यशस्वी होतात. या योगात आपण आपल्या इष्टदेवतेची पूजा करून, दान-धर्म करून आणि नवीन कार्याची सुरुवात करून आपले जीवन समृद्ध करू शकतो. हा योग आपल्याला नकारात्मकता दूर करून सकारात्मक ऊर्जेने भरून टाकतो, आणि आपल्या उद्दिष्टांकडे वाटचाल करण्याची शक्ती देतो.
गुरुपुष्यामृत योग हा शुभता, यश आणि समृद्धीचा अनमोल योग आहे, जो वर्षात क्वचितच येतो. गुरुवार आणि पुष्य नक्षत्राच्या संयोगाने निर्माण होणारा हा योग पूजा, साधना, जप आणि नवीन कार्यांसाठी अत्यंत फलदायी आहे. या दिवशी महालक्ष्मी, विष्णू किंवा गुरु बृहस्पती यांची पूजा केल्यास दैवी कृपा प्राप्त होते, आणि जीवनातील संकटे दूर होतात.
सोने-चांदी खरेदी, नवीन व्यवसाय किंवा वाहन खरेदी यांसारखी कार्ये या योगात केल्यास दीर्घकाळ यश मिळते. चला, या गुरुपुष्यामृत योगाला आपण आपल्या इष्टदेवतेची भक्ती करूया, शुभ संकल्प करूया आणि आपले जीवन यशस्वी आणि मंगलमय करूया!